استفتائات از محضر آیت الله العظمی بهجت
س : سالها بود اذان صبح، طبق كتاب «أحسن التّقويم» مرحوم آيةاللّه اديب ـ رحمةاللّهعليه ـ پخش مىشد و ما طبق آن عمل مىكرديم و بعدا اعلام كردند كه طبق نظر افراد خبره، اذان صبح حدود ده دقيقه زودتر از موقع پخش مىشده است و ساعات جديدى تعيين كردند و البتّه اينجانب هميشه پس از اذان قدرى احتياط مىكردم ولى دقيقا نمىدانم نمازم داخل وقت بوده يا قبل از آن، تكليفم چيست؟
ج: نمازهايى كه يقين داريد تمام آن قبل از وقت خوانده شده قضا دارد، در غير اين صورت قضا ندارد.
س: اين كه گفته مىشود: «بايد براى نماز، يقين به دخول وقت داشت» مراد يقين شخصى است يا عرفى؟
ج : منظور يقين شخصى، اعمّ از اطمينان است ولى به وسوسه اعتنا نشود.
س : وقت اذان كه توسّط رسانهها اعلام مىشود؛ آيا حجّت شرعى براى نماز و افطار و... مىباشد؟
ج : ميزان احراز دخول وقت است.
س : مسأله طلوع فجر در ليالى مقمرهاى كه آقايان اختلاف نظر دارند، نظر حضرتعالى چيست؟
ج : در نزد اينجانب با شبهاى ديگر تفاوتى ندارد و ميزان احراز طلوع فجر است.
س : اگر كسى بترسد كه در صورت بيدار ماندن تا آخر شب، براى نماز صبح بيدار نشود؛ آيا جايز است بيدار بماند؟ و اگر بيدار ماندن براى انجام كار واجب باشد؛ چه حكمى دارد؟ [منظور از واجب، واجب عرفى است].
ج : بيدار ماندن جايز است، ولى بايد طورى باشد كه با اهميّت شأن نماز منافات نداشته باشد و موجب از دست رفتن وقت نماز نشود.
س : اگر موفّق به شركت درنماز جمعه نشويم؛ وقت نماز ظهر چه موقع است؟
ج : در وقت نماز جمعه، خواندن نماز ظهر اشكال ندارد.
س : در بعضى از سفرهاى خارجى كه با هواپيما است اشخاص، 24 ساعت طى مسافت مىكنند و همهى اين زمان روز است و شبى را درك نمىكنند. بلكه گاهى از اوّل صبح شروع مىكنند و بعد از 24 ساعت وقتى به مقصد مىرسند، در مقصد، ظهر شرعى نشده؛ اوقات نماز آنها در اين 24 ساعت چگونه بايد باشد؟
ج : در هر زمان كه يكى از اوقات فعليّت پيدا كرد، وظيفه خود را در همان زمان انجام مىدهد و در جايى كه اوقات نماز هر چند به مقايسه به نزديكترين مكانها معلوم نيست، بايد جايى كه مبدأ و آغاز سير او بوده براى وقت صبح و ظهر و مغرب حساب كند، بنابر احتياط وجوبى، گرچه محتمل است عدم تكليف.
س : اگر انسان نماز صبح را در جايى خواند و با هواپيما به محلّى مسافرت كرد كه هنوز در آن جا فجر طلوع نكرده؛ آيا پس از طلوع فجر بايد نمازش را اعاده كند؟
ج : احتياطا خوانده شود.
س : بيدار كردن اشخاص مانند اولاد و ميهمان براى نماز واجب چگونه است؟
ج : سيره بر بيدار كردن است؛ مگر در صورتى كه براى فردى كه خوابيده ضرر داشته باشد.
س: در صورتى كه مريضى متوجه اوقات نماز و اداى آن نباشد؛ آيا بر اطرافيانش واجب است به او يادآورى نمايند؟
ج : در فرض سؤال اگر آگاه كردن او به وقت، مُضرّ به حالش نباشد، جايز است خصوصا با اجازهى او از اوّل.
س: آيا خواندن نمازهاى يوميّه در پنج وقت رجحان دارد؟
ج : پس از به جا آوردن نافله، افضل تعجيل است.
س: آيا مىشود نافلهى مغرب يا نماز غفيله را بعد از نماز عشا و قبل از ذهاب حمره، به نيّت ادا خواند؟
ج : به جهت رعايت احتمال بودن وقت بين دو عمل (نماز مغرب و نماز عشا)، بدون نيّت ادا يا قضا بخواند